آشنایی با ملودیکا و انواع آن

ملودیکا یکی از سازهای بادی است. نحوه تولید صوت آن به گونه‌ای است که با فوت کردن و دمیدن در ملودیکا و همینطور فشردن دکمه‌های آن، صدای ساز شنیده می شود. در این مطلب با ملودیکا و انواع آن آشنا می‌شویم و یاد می‌گیریم که چند نوع ملودیکا وجود دارد، کاربرد هرکدام چیست، در کجا مورد استفاده قرار میگیرند و چگونه بهترین انتخاب را در هنگام خرید داشته باشیم.

ملودیکا و انواع آن، محدوده‌های صوتی متنوعی را در بر می‌گیرند. انواع ملودیکا سوپرانو، آلتو، تنور، باس و آکوردینا دارای ویژگی‌ها و تولید صدایی مختلف هستند. هرکدام از این سازها با هدف خاصی ساخته شده‌اند. به همین دلیل بهتر است با آشنایی از این ویژگی‌ها هنگام خرید، کمی دقیق‌تر به ساز و محدوده نوسان صوت توجه کنید.

آشنایی با ملودیکا و انواع آن

ملودیکا چیست؟

Melodica یکی از سازهای بادی است. نحوه تولید صوت آن به گونه ای است که با فوت کردن و دمیدن در ملودیکا و همینطور فشردن دکمه های آن، صدای ساز شنیده می شود. اما تفاوت عمده ملودیکا با سازهای بادی دیگر، چند صدایی (پولی‌فونیک) بودن آن است.

نمونه صدای ملودیکا :

کمپانی ساز هونر(Hohner) برای اولین بار در سال 1950 با ساخت ملودیکا به شکل امروزی، وسیله‌ای اعجاب انگیز را به دنیای موسیقی معرفی کرد. اگر چه از ابتدای قرن 19، سازهایی کم و بیش مشابه تولید شده بود ولی هیچکدام به اندازه ملودیکا و انواع آن توجه علاقمندان به موسیقی را به خود جلب نکرد.

آشنایی با ملودیکا

نزدیک به 10 سال طول کشید تا موسیقی‌دانان بزرگی چون فیل مور و… نواختن ملودیکا به همراه خوانندگی را در سطح بین المللی به نمایش بگذارند. این روزها انواع ملودیکا به صورت حرفه‌ای و حتی مدل‌های اسباب بازی آن نیز در بازار موجود است که دنیای کودکی را خوش‌نوا و موزون تر می‌کند.

نام‌های دیگر ملودیکا و انواع آن چیست؟

شاید از دوران کودکی یکی از این ملودیکاهای اسباب بازی کوچک را نواخته باشید. همین اسباب بازی ساده با ساختاری مشابه، در بزرگترین کنسرت‌های جَز بین المللی به کار گرفته می شود. در اقصی نقاط جهان نام‌های مختلفی بر ساز ملودیکا نهاده‌اند که از آن جمله می توان به این موارد اشاره کرد:

• ملودیورن Melodyhorn
• پیانیکا Pianica
• Blow Organ
• Blow Accordion
• فلوت کلیدی Key Flute
• کلاویتا Clavietta
• ویبراندونون Vibrandoneon
• ملودیون Melodion
• دیامونیکا Diamonica
• پیانو بادی Wind Piano
• Keyboard Harmonica

ملودیکا چگونه کار می کند؟

ملودیکا و انواع آن از جریان هوا و صفحه‌ای زبانه‌دار با ساختاری مشابه با سازدهنی و پیانو ساخته شده اند. این وسیله شامل یک لوله پلاستیکی برای دمیدن هوا و یک صفحه کلید برای نواختن نت های موسیقی است. پس از فشار انگشت روی هر کدام از این کلیدها، مقدار هوایی معین موجب ارتعاش زبانه‌ها می شود. مجموعه این سیستم تولید صدایی با حجم متفاوت را به‌‌همراه دارد.

برای ایجاد صدا، یک یا چند کلید روی صفحه پیانویی فشرده و هم‌زمان با آن، هوا در لوله دمیده می‌شود که از آنجا هوا وارد ملودیکا شده و صوت تولید می شود. اعجاب آور است که چنین ساز ساده‌ای ترکیبی از چندین ساز را در خود جای داده است. هوا از طریق لب‌های نوازنده وارد محفظه مخصوص شده و به سمت کلیدها حرکت می کند. هوای ورودی به سیم های تنظیم شده منتقل می شود. کیفیت نت ملودیک تولید شده، بستگی به اندازه و حجم هوا و میزان لرزش سیم ها دارد.

دمیدن در ملودیکا

یک دریچه کوچک در پایه ملودیک تعبیه شده که برای آزاد شدن رطوبت اضافی است. رطوبت از طریق هوای دمیده شده با دهان به داخل دستگاه وارد می شود. نوازندگان بزرگ در حین اجرا، پس از 20 دقیقه ساز را به آرامی تکان می دهند. به این ترتیب بدون فشار دادن کلید، رطوبت احتمالی از دریچه خارج می شود. این کار بدون تولید صوت اضافی صورت میگیرد.

محدوده صوتی ملودیکا و انواع آن

ملودیکا توان تولید محدوده‌های صوتی متفاوتی را دارد. گستره صوتی تولید شده در این ساز، شامل اصوات زیر و بم در محدوده 2 تا 3 اکتاو است. در حال حاضر چندین نوع ملودیکا با وسعت صدای متنوع تولید شده که بیش از بقیه انواع آن، مورد توجه علاقمندان به موسیقی قرار گرفته است.

• ملودیکای سوپرانو و آلتو

این ساز در مقایسه با انواع دیگر دارای صدای بلندتر و تا حدودی نازک تر است. برخی از موزیسین‌ها برای نواختن این ساز از هر دو دست راست و چپ استفاده می کنند. کلیدهای سفید رنگ با دست راست و کلیدهای سیاه رنگ با دست چپ نواخته می شود.

• ملودیکا تنور

این ساز دارای صدای بم‌تری نسبت به ملودیکای سوپرانو و آلتو بوده و شیوه نواختن متفاوتی دارد. نوازنده از دست راست برای نواختن روی صفحه کلید استفاده می کند و دست چپ برای نگاه داشتن ملودیکا در پشت ساز قرار می گیرد. برخی از نوازنده‌ها با افزودن لوله پلاستیکی به ساز، از هر دو دست برای نواختن به شیوه سوپرانو و آلتو استفاده می کنند. اما معمولا نواختن با یک دست رایج‌تر است.

• ملودیکای باس

باس نمونه‌ای از رایج ترین و کاربردی ترین ملودیکا در تمام جهان است. یک نوازنده با تجربه می تواند صداهای زیر و بم کامل را با ملودیکای باس، اجرا کند.

• ملودیکا آکوردینا

آکوردینا از نمونه های قدیمی تر این ساز محسوب می شود که هنوز هم پر طرفدار است. در بیشتر نمونه‌های موجود در بازار دکمه کیبوردها از فلز ساخته شده‌اند ولی مدل‌های ارزان قیمت‌تر با دکمه‌های پلاستیکی نیز تولید شده‌اند.

چگونه بهترین ملودیکا را خریداری کنیم؟

اغلب نوازندگان ملودیکا با چالش جدی در زمینه انتخاب بهترین ساز مواجه هستند. انتخاب یک ساز نامناسب می تواند تمام تلاش های یک نوازنده تازه کار را از بین ببرد. برای اینکه مهارت‌های نوازندگی خود را ارتقا دهید باید با سازهای با کیفیت بنوازید. برای هنرجویان مبتدی ملودیکا ساده و دو اکتاو پیشنهاد مقرون به‌صرفه‌‌تری است.

آشنایی با ملودیکا و انواع آن

اولین موردی که موقع خرید ملودیکا مورد توجه قرار می گیرد، جنبه مادی و بحث قیمت است. با یک جستجوی ساده در اینترنت می توانید ده‌ها مدل از ساز ملودیکا با قیمت های متفاوت را پیدا کنید. انتخاب بر اساس بودجه‌ای که در نظر دارید، ساده‌تر است ولی قطعا معایبی هم دارد. در نظر داشته باشید که همیشه ارزان‌ترین‌‌ها، بهترین‌ها نیستند. همواره سازی را خریداری کنید که کارآمد و با کیفیت باشد، در غیر این صورت احتمالا پول‌تان را دور ریخته‌اید. شاید با این راهنمایی، انتخاب بهتری داشته باشید:

• خرید با توجه به اندازه ها و اکتاوها

انواع ملودیکا در دو یا سه اکتاو وجود دارد. بسیاری از افراد مبتدی فقط قادر به نواختن بین دو یا دو و نیم اکتاو هستند. نوازنده‌‌های پیشرفته‌‌تر نیاز به سازهایی دارای سه اکتاو دارند. اگر به دنبال یک ساز پیشرفته و کامل هستید از انواع ملودیکای سه اکتاو انتخاب کنید. حتی افراد مبتدی نیز می‌توانند سازهای سه اکتاو را تهیه کنند. به هر حال دیر یا زود مبتدی‌ها هم نوازندگان قابلی خواهند شد. در این صورت نیازی به خرید ساز پیشرفته‌تر هم نیست.

• ملودیکا و انواع آن در محدوده صوتی

حرفه‌ای‌ها ساز را بر اساس محدوده صوت انتخاب می کنند. برای مثال سوپرانو دارای بالاترین دامنه صوتی است اما آلتو کمی محدودتر است. ملودیکای تنور محدوده کمتری از اصوات را ارائه می دهد ولی عمق بیشتری دارد. ملودیکای باس بسیار کمتر از دامنه صوتی دیگر سازها هستند.

این یک انتخاب مهم است زیرا هر کدام از این سازها به طریقه متفاوت، نواخته می شوند. برای نواختن سوپرانو نیاز به هر دو دست دارید در حالیکه تنور را می توان با یک دست و یا هر دو دست نیز نواخت. مهم این است که نوازنده با ساز، راحت باشد. فیگور نمایشی در حین اجرای موسیقی، نحوه استفاده از دست ها و… همگی در انتخاب بهترین ساز، تاثیرگذار است. در این مورد تصمیم گیرنده نهایی خود نوازنده است و فرد دیگری نمی تواند نوع نواختن (استفاده از یک یا دو دست) را به دیگری تحمیل کند.

بدون تردید پیشنهاد اساتید برای نوازندگان سطح بالا و پیشرفته تر، سازهای دقیق تر با قیمت‌های بالاتر است. موزیسین‌های حرفه‌ای سال‌ها از طنین صدای ساز خود لذت می برند پس صرف کمی هزینه بیشتر، توجیح اقتصادی دارد.

در مورد گروه‌های نوازندگی اما مسئله بسیار متفاوت‌تر است. اگر بخواهید برای یک گروه از چندین ملودیکا استفاده کنید باید ترتیب صدای ساز به گونه‌ای باشد که در نهایت صدایی هماهنگ و موزون به گوش برسد. در این صورت به همه محدوده‌های صوتی نیاز دارید. داشتن یک ملودیکای آلتو، سوپرانو، تنور و باس به شما امکان می دهد تا به عنوان یک گروه، طیف گسترده‌تری از موسیقی را اجرا کنید. وقتی گروه از تمام سازها به طور هم‌زمان استفاده می کند، محدوده صوتی گسترده‌تری به گوش می‌رسد.

در مورد تک‌نوازهای ملودیکا (سولیست)، کیفیت صدا عامل تعیین کننده‌تری است. برای نواختن نت‌های ملودیک و آکورد از یک ساز با صدای صاف و طنین‌انداز استفاده کنید تا تاثیر بیشتری را در شنوندگان به وجود آورد.

نتیجه گیری

مهم نیست چقدر آموزش گرفته‌اید. تا زمانیکه که ساز مناسب نداشته باشید، قادر به نواختن با صوت دلنشین نخواهید بود. ملودیکا و انواع آن از نظر ظاهری، قیمت، طریقه نواختن و همچنین دامنه صوتی تفاوت دارد. قبل از صرف بودجه برای خرید، به علایق شخصی و طرز استفاده از ساز، بیشتر فکر کنید. انواع ملودیکا سوپرانو و آلتو، تنور، باس، آکوردینا در بازار موجود است.

موقع خرید چه مواردی را در نظر می گیرید؟

 آیا از روی شکل ظاهری انتخاب می کنید یا معیار دقیق تری دارید؟

نظر خود را در انتهای همین پست با ما در میان بگذارید.

خرید بهترین مدل های ملودیکا از فلوت شاپ